سواحل به عنوان محل تلاقی خشکی و دریا در جهان ارزش فراوانی پیدا کرده اند. از سواحل، تحت عنوان دروازه‌های اقتصادی به سوی بازارهای بین‌المللی و خط مقدم شکوفایی اقتصادی یا به عبارتی ورود توسعه به پسکرانه یاد می‌شود؛ مهم‌ترین ویژگی‌های مناطق ساحلی، دوری زیاد آنها از مرکز جغرافیایی سرزمین اصلی است که این دوری به واسطه کارکرد های بندری و اثر گذاری فضایی بنادر می تواند تا حدود زیادی متعادل شود. بنادر مکان‌های ژئواستراتژیک و مکمل‌های افزاینده قدرت ملی کشورها محسوب می‌شوند. امروزه توسعه بنادر و رقابت‌های بندری به یک موضوع مورد علاقه مطالعات ژئوپلیتیکی تبدیل شده است. این مقاله با بهره‌گیری از رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی تبیین مفهوم رقابت بندری و ابعاد آن می‌باشد. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که بنادر در معرض رقابت ژئوپلیتیکی قرار دارند که این رقابت‌ها بر شبکه قدرت جهانی اثر گذار هستند. به عبارت دیگر نقش ژئوپلیتیکی بنادر در ساختار قدرت جهانی با کارکردهای رقابت آمیز منعکس می‌شود. در نتیجه بنادر به طور پیوسته با پسکرانه‌های سرزمینی خود ارتباط متقابل دارند و در صورت امکان اثرگذاری بر فرآیند رقابت و تداوم مثبت این تأثیر، منجربه ارتقاء جایگاه بندر و گسترش حوزه نفوذ می‌شوند.
- نویسندگان
- محمد رضا حافظ نیا 1
- مصطفی قادری حاجت 2
- همایون عبدی 3
- علیرضا ریحانی 3
علی راثی دکترای ژئوپلتیک